آموزش نماز به کودکان، سن شروع

ایسنا: مدیر مرکز تربیت مربی کودک و نوجوان دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به خانواده‌ها توصیه کرد از دوران کودکی نماز را بدون فشار و تحمیل به کودکان بیاموزند و آن را به صورت یک کار نهادینه شده در زندگی‌شان در بیاورند و اگر سهل‌انگاری در نماز فرزندان دیدند با حرف و استدلال و مهربانی برخورد کنند.

حجت‌الاسلام و المسلمین محمدحسین راستگو در گفت‌وگو با خبرنگار دین و معارف اسلامی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به اینکه چرا نماز می‌خوانیم و فلسفه آن چیست؟ افزود: یک قالی تار و پود و یک بافت تشکیل دهنده دارد که در مجموع مواد اولیه، طرح، نقشه و بافت چیزی به نام قالی در بیرون ظاهر می‌شود بنابراین اگر به دین به عنوان یک مجموعه نگاه کنیم این مسائل حل می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: باید نگاه‌مان به دین به عنوان یک مجموعه باشد نه به عنوان تک‌تک احکام و دستورات. نگاه به جهان، انسان و تاریخ باید با محور خدا باشد که در این صورت بشر خلیفه خدا محسوب می‌شود.

مدیر مرکز تربیت مربی کودک و نوجوان حوزه علمیه قم با بیان اینکه اگر این زیربنا را با دلایل عقلی و نه به صورت تبلیغی، تلقینی یا اجباری در ذهنیت جوانان‌مان ثابت کنیم، دیگر خدا، معاد و لزوم بعثت پیامبران برای آنها اثبات می‌شود، گفت: اگر معارف دینی با این نگاه و نگرش تبیین شود نماز نیز در آن مجموعه جایگاه خود را پیدا می‌کند به عنوان مثال وقتی وارد یک دانشگاه می‌شویم نمی‌توانیم اعتراض کنیم که چرا فلان ابزار در فلان جا نصب شده است و در یک مجموعه دانشگاهی هر یک از ابزارهای آموزشی در جایگاه خود تعریف می‌شود که در بیرون نمی‌تواند ارزشی داشته باشد.

راستگو یادآور شد: نماز یکی از عالی‌ترین راه‌های ارتباط آن هم ارتباط صادقانه و خالصانه با خدای جهان است و در حقیقت قطره‌ای که به اقیانوس می‌پیوندد دیگر قطره نیست و اقیانوس می‌شود بنابراین برای اقیانوس شدن انسان نماز سفارش شده است.

وی با بیان اینکه باید نماز را به عنوان یک وظیفه خدایی و عملی که ما را ارتقا می‌دهد، نگاه کنیم تصریح کرد: اگر نگاه ما به نماز منهای این نگرش و بینش باشد ممکن است یک انسان ناآگاه اینگونه فکر کند که برای چه وضو می‌گیریم، خم و راست می‌شویم، عربی می‌خوانیم، رکوع و سجده می‌رویم و ده‌ها سوال دیگر که برای فرد ایجاد می‌شود زیرا بافت تشکیل دهنده معارف اسلامی را نمی‌داند لذا باید دین را به عنوان یک مجموعه با تار و پود اصلی و با زیرساخت اعتقادی و باورهایی که وجود دارد ببینیم.

این مربی کودک و نوجوان در عرصه مسائل دینی در پاسخ به این سوال که چه کنیم توفیق نماز خوب و مطلوب را پیدا کنیم؟ گفت: قبل از هر چیز نیت مطرح است. اگر نیت ما ارتباط با خدا، تزکیه نفس، وصول به کمال مطلق، رسیدن به حقایق والای معنوی و عرفانی باشد آن وقت نماز یکی از ضروریات تلقی می‌شود و بدون اینکه برای فرد تحمیل محسوب شود آن را به عنوان یک وظیفه، واجب و لازم برای خود می‌داند.

راستگو تصریح کرد: به عنوان مثال اگر یک راننده ببیند بنزین ماشینش در حال تمام شدن است و چراغ آن روشن شده دغدغه این را دارد که در اولین پمپ بنزین نسبت به تامین بنزین اقدام کند. حال شاید یکی این سوال را بپرسد که چه ضرورتی برای او دارد؟ در حالی که راننده می‌داند این امر برای او حیاتی است یعنی بینش او نسبت به ضرورت زدن بنزین باعث می‌شود که او در اولین جایگاه نسبت به این کار اقدام کند.

وی یادآور شد: اگر ما انسان‌ها حالت ضرورت را در دل، نیت، باور و ایمان‌مان پیدا کنیم آن وقت نمی‌گوییم چرا باید نماز بخوانیم، همانگونه که پیامبر اکرم (ص) قبل از اینکه وقت نماز برسد حالت خاصی پیدا می‌کردند و مضطرب می‌شدند مثل کسی که گم شده‌ای داشته باشد اما همین‌ که صدای اذان بلند می‌شد و نماز می‌خواندند آرامشی خاص همراه با تبسم به ایشان دست می‌داد.

مدیر مرکز تربیت مربی کودک و نوجوان حوزه علمیه قم گفت: این حالت برای کسانی است که به شناخت و معرفت لازم برسند در غیر این صورت نماز برای فرد یک امر تحمیلی، تحکمی و اجباری تلقی می‌شود.

راستگو همچنین با توصیه به جوانان و نوجوانان برای مطالعه زندگی افرادی که با نماز متحول شده‌اند، گفت: بهتر است یکسری از حکایت‌هایی که نمازگزاران واقعی داشتند و تاثیراتی که نمازشان در آنها گذاشته مطالعه کنند و نماز و ویژگی‌های آن را در رفتار و اعمال معصومین (ع) و بزرگان دینی ببینند.

وی در پایان با توصیه به خانواده‌ها مبنی بر اینکه از دوران کودکی نماز را بدون تحمیل به کودکان بیاموزیم، گفت: خانواده‌ها به عنوان یک وظیفه در خانه و زندگی نماز را به کار گیرند و اگر سهل‌انگاری در نماز فرزندان دیدند با آنها حرف بزنند، استدلال کنند و با مهربانی برخورد داشته باشند.